Multi Level Marketing of netwerkmarketing vertoont schrikbarend veel overeenkomsten met een sekte. De meeste MLM bedrijven zijn prima te kwalificeren als een sektarische beweging, hebben wij geconstateerd.

Als basis voor dit bericht gebruik ik een boek van Robert Jay Lifton (MD), getiteld Thought Reform and the Psychology of Totalism. In dat boek worden 8 kenmerken genoemd die van toepassing zijn op een cult/sekte. Als veel of alle van die acht kernmerken aanwezig zijn, dan is de kans groot dat je met een sekte te maken hebt. Ik zal ze stap voor stap doorlopen, citeren wat er mee bedoelt wordt in het boek en vertellen waarom ik meen dat de eigenschap van toepassing is op MLM.

1. Mileu Control
This involves the control of information and communication both within the environment and, ultimately, within the individual, resulting in a significant degree of isolation from society at large.
MLMers gaan vooral met elkaar om. Veel bijeenkomsten van een MLM bedrijf zijn besloten en alleen toegankelijk voor leden. Men wordt aangemoedigd om zo veel mogelijk bijeenkomsten te bezoeken. Daar worden ze wijsgemaakt om vooral te geloven wat er daar op het podium verteld wordt en wordt men ‘gewaarschuwd’ voor informatie, meningen en kritiek van buitenstaanders, zoals bijvoorbeeld van onafhankelijke media, maar ook van familie en vrienden. Omdat ze vooral met elkaar omgaan als besloten groep bepaalt de leider van de groep in grote mate tot welke informatie zijn volgelingen wel of juist niet de beschikking hebben.

2. Mystical Manipulation
The manipulation of experiences that appears spontaneous but is, in fact, planned and orchestrated by the group or its leaders in order to demonstrate divine authority, spiritual advancement, or some exceptional talent or insight that sets the leader and/or group apart from humanity, and that allows reinterpretation of historical events, scripture, and other experiences. Coincidences and happenstance oddities are interpreted as omens or prophecies.
Dit punt is vrij simpel; vrijwel elk MLM bedrijf wordt gepromoot als een “eenmalige unieke kans” en niet zelden wordt er voor de toekomst voorspeld dat dit bedrijf het allergrootste bedrijf van de wereld gaat worden. Door de manipulatie geloven MLMers dit. Zelf zullen ze dit overigens niet toegeven en zullen ze zeggen dat ze dit vrijwillig geloven, in plaats van dat ze geforceerd zijn door de manipulatie.

3. Demand for Purity
The world is viewed as black and white and the members are constantly exhorted to conform to the ideology of the group and strive for perfection. The induction of guilt and/or shame is a powerful control device used here.
Bij MLM wordt ook vaak in zwart/wit gedacht. Buitenstaanders die niet mee willen doen of een andere mening hebben dan de MLM-er zelf, worden afgeschilderd als negatief, onwetend of op een andere manier gekwalificeerd als ‘zwart’. Er is voor de MLM-er vaak geen middenweg. Dit zwart/wit denkbeeld werkt ook door in het gedrag van de MLM-er. Alles wat hij of zij doet is (naar hun idee) gerechtvaardigd zolang de groep het als goed beschouwd.

4. Confession
Sins, as defined by the group, are to be confessed either to a personal monitor or publicly to the group. There is no confidentiality; members’ “sins,” “attitudes,” and “faults” are discussed and exploited by the leaders.
Soms moeten mensen die mee doen aan MLM hun zonden of die van anderen opschrijven en bekennen. Een bekende zonde volgens MLM is het werken in loondienst. MLM-ers geloven dat hun manier van werken beter is dan werken in loondienst. Daarom wordt dat afgeschilderd als een zonde. Zeker in tijden van crisis waar veel mensen werkloos zijn, wordt dit flink uitgebuit door de leiders in de MLM wereld. Iemand die ontslagen is die wordt ‘verlost van zijn zonden’ door zich aan te sluiten bij een MLM bedrijf, in de waan dat hij daarmee geld zal gaan verdienen.

Een andere, veel vaker voorkomende zonde is het werken voor een ander MLM bedrijf. In de regel komt een MLM-er er na zo’n 1 a 2 jaar achter dat het bedrijf waar hij voor werkte geen goede investering blijkt te zijn. Niet zelden springt zo’n persoon over naar een ander MLM bedrijf. Daar wordt hem geleerd dat zijn vorige ‘werkgever’ niet goed was maar dat dit nieuwe MLM bedrijf toch echt wel verlichting en natuurlijk een enorme zak geld gaat brengen. Deze cyclus herhaalt zichzelf vaak een paar keer.

5. Sacred Science
The group’s doctrine or ideology is considered to be the ultimate Truth, beyond all questioning or dispute. Truth is not to be found outside the group. The leader, as the spokesperson for God or for all humanity, is likewise above criticism.
Dit is ook een punt dat je vrijwel altijd terug ziet bij MLM. Vaak worden producten die via MLM verkocht worden claims gemaakt over gezondheid en medische eigenschappen, zonder dat dat wetenschappelijk vastgesteld is. Voor MLM is dat niet belangrijk, want hun leiders zeggen dat het zo is en dus is er geen discussie mogelijk over de wetenschappelijk bewezen eigenschappen van het product dat verkocht wordt. Hetzelfde geldt voor de voorgespiegelde inkomsten die men zou krijgen bij deelname aan het bedrijf. Die inkomsten zijn vrijwel altijd onrealistisch hoog ingeschat. Eén blik op het financieel rapport van een willekeurig MLM bedrijf (voor zover zulke cijfers al gepubliceerd zijn door het bedrijf) laat zien dat er vrijwel niemand aan MLM verdient. Toch vindt de MLMer dat niet relevant, want hij gelooft zijn leider en denkt dus dat hij ergens in de toekomst geld zal gaan verdienen.

6. Loading the Language
The group interprets or uses words and phrases in new ways so that often the outside world does not understand. This jargon consists of thought-terminating clichés, which serve to alter members’ thought processes to conform to the group’s way of thinking.
Vakjargon komt vrijwel overal voor. Toch zou je, als rationeel mens, eens de termen moeten noteren die je bij een beetje MLM bijeenkomst om de oren gesmeten wordt. Binair inkomen, upline, downline, op twee poten, levels, spillover, direct selling, enz. Ook werken de meeste MLM bedrijven met rangen die je kan verdienen binnen het bedrijf. In de regel geldt; hoe meer andere mensen je lid maakt, hoe hoger je rang wordt. De rangen hebben ook mooie namen zoals bijvoorbeeld President Team, Team Manager, Gold Diamond Black Distributor, enzovoorts.

7. Doctrine over person
Members’ personal experiences are subordinated to the sacred science and any contrary experiences must be denied or reinterpreted to fit the ideology of the group.
Dit vertaalt zich naar het werk dat iemand deed voordat ze met MLM begonnen. Werken in loondienst wordt gezien als zwak. Mensen wordt geleerd dat het werken in loondienst nooit rijkdom zal geven en dat ze dat met MLM wel zouden bereiken. Vaak gebeurd dat aan de hand van bepaalde quotes en de bekende vergelijking van een piramidestructuur in de hiërarchie van een bedrijf.

8. Dispensing of existence
The group has the prerogative to decide who has the right to exist and who does not. This is usually not literal but means that those in the outside world are not saved, unenlightened, unconscious and they must be converted to the group’s ideology. If they do not join the group or are critical of the group, then they must be rejected by the members. Thus, the outside world loses all credibility. In conjunction, should any member leave the group, he or she must be rejected also.
Mensen die niet bij de groep willen horen of kritiek hebben op de groep, worden verstoten. Dit komt helaas erg vaak voor. Soms in een vrij lichte vorm. Zoek maar een willekeurige site op die kritiek heeft op een MLM bedrijf en bekijk de commentaren van aanhangers. Gegarandeerd vind je reacties waarin de criticasters als ‘negatief’ afgeschilderd worden, zonder dat er daadwerkelijk inhoudelijk ingegaan wordt op de kritiek. Helaas komt het ook in zwaardere vorm voor. Gezinnen en vriendschappen vallen uiteen vanwege MLM. De MLMer slaagt er vaak niet in om zijn MLM producten te verkopen aan zijn gezin en/of vrienden. Zodoende ontstaan er ruzies. Als vrienden of familie kritiek leveren gaat het al helemaal mis met de relatie.

Aan de hand van deze acht punten zijn de meeste MLM bedrijven volgens mij aan te merken als een sekte. Wat denken jullie?

Categorieën: Achtergronden

Admin

Ik ben de beheerder van dit forum.

10 reacties

Admin · februari 11, 2014 op 22:19

Een mooi voorbeeld uit de praktijk is Flexkom. Iemand die betrokken is bij Flexkom, die gelooft klakkeloos dat wat de guru hem of haar vertelt. In de echte wereld kan dat wel eens botsen. Zie bijvoorbeeld hier:
Flexkom Global gelooft klakkeloos wat haar guru vertelt

Er is blijkbaar aan de Flexkom volgers vertelt dat 64 procent van de NL beroepsbevolking werkt voor de detailhandel (Flexkom levert namelijk aan detailhandel, dus het is handig als Flexkom volgers denken dat ontzettend veel mensen werken voor de detailhandel). Dat 2 op de 3 mensen werken voor de detailhandel natuurlijk klinkklare onzin, zoals in het screenshot ook uitgelegd wordt. Toch blijft de volgeling geloven, ook al spreken de cijfers haar keihard tegen. Ze zoekt excuusjes in plaats van dat ze zelf gaat nadenken en ze snapt niet dat ze voor de gek gehouden wordt door haar guru.

Guust · april 7, 2014 op 15:40

In alle bedrijfstakken heb je voor en nadelen, in alle bedrijfstakken beloven ze je doorgroeimogelijkheden, in alle bedrijfstakken heb je mensen die slagen en mensen die falen. Hoevaak veranderd iemand van baan omdat het ergens anders beter is, in alle bedrijfstakken word verteld dat hun produkt of dienst het beste is, alle bedrijven hebben accountmanagers.
Dus het is allemaal werk, en de mensen moeten doen wat ze leuk vinden of ambiëren. Waarom vinden mensen (en daar doet deze site ook aan mee) het zo belangrijk om iets wat een ander doet of een bedrijfstak waar je totaal niets mee hebt af te zeiken. Dingen afzeiken doe je alleen maar als je bent mislukt daarin, mensen zeiken ook altijd over hun baas waar ze zijn ontslagen, als het zo slecht was had je gewoon weg moeten gaan, iets anders zoeken waar je gelukkig bent en verder gaan met je leven. Nee we willen aan iedereen vertellen hoe het is. Iedereen is jouw niet dus het heeft geen nut. Kijk eens naar de dingen die jezelf doet, daar zijn genoeg mensen voor te vinden die dat niks vinden, stop je er dan mee. Nee, dus ga verder met je leven en stop met zeiken, wat je ook doet of je werk is.

Guust · april 7, 2014 op 15:52

Ben geen MLMer overigens.

Guust · april 7, 2014 op 15:58

Weet je wat wel mooi is om je aandacht aan te geven. Weet je hoeveel basen in Nederland met pensioenen sjoemelen, en de pensioenfondsen zelf, die elke maand weer met uw geld doen wat ze willen. Jaren lang je pensioen opbouwen en dan te horen krijgen dat je de helft in moet leveren omdat de potjes leeg zijn. Je word hier verplicht gesteld om een deel van je loon in te leveren zodat ze kunnen speculeren voor zichzelf. Dat is pas oplichting om je in te verdiepen en dan help je de mensen echt, maar niet op deze manier.

Jaap K · april 7, 2014 op 17:10

Beste Guust, je gaat nergens inhoudelijk op in, dus je geeft ons geen andere keus dan je te negeren.

Admin · april 8, 2014 op 20:52

Guust, zoals Jaap K al zegt, ga je nergens inhoudelijk op in. Dat is vreemd. Wat doe je op een website die de MLM wereld bespreekt als je zelf niet aan MLM doet terwijl je wel afgeeft op werkgevers uit de echte wereld?

MLM=Cult · mei 3, 2014 op 15:41

Het werk van Lifton is inderdaad grotendeels van toepassing op ‘MLM-bedrijven’. Blogger David Brear schrijft hier al een behoorlijk aantal jaar over en heeft de criteria/kenmerken van toegepast en toegespitst op ‘MLM-bedrijven’:

http://mlmtheamericandreammadenightmare.blogspot.nl

Ilonka · oktober 28, 2014 op 12:22

Ik snap wel wat jullie bedoelen!! Mijn man en ik hebben het hier ook weleens over.. Ik zie het bedrijf als mijn leverancier niet als mijn “vriendenclub” waar ik zo nodig elke bijeenkomst bij moet zijn. Daarvoor heb ik mijn eigen hobby’s.

Michel · februari 2, 2017 op 16:50

Dit klopt precies. Een goede vriend van mij raakte hierin betrokken en probeerde ook mij te overtuigen dit te doen (AC*N). Hij leek wel gebrainwashed. Het bedrijf was het beste wat hem ooit was overkomen. Ik was hier negatief over waardoor zijn houding naar mij steeds meer veranderde. Nu zijn we al jaren geen vrienden meer.

Maarja als je zelf zo dom ben om dit niet in te zien ben je mijn vriendschap niet waard.

Anoniem · februari 3, 2017 op 16:27

Gister gelukkig de dans ontsprongen bij LifePlus. Was door iemand uitgenodigd die wist dat ik werk zocht. Op het eerste gezicht leek het helemaal mooi, je beveelt gezondheidsproducten aan, vult het bestelformulier in, na een poosje praat je met die mensen over de werking van de producten. Als ze enthousiast zijn is het dan de bedoeling dat je ze activeert voor de onderneming. Voorwaarde was dat je zelf de producten maandelijks (minimaal €65) zou aanschaffen. Om ‘succes te garanderen’ hadden ze een piramideconstructie bedacht. Zo zou je een passief inkomen kunnen genereren en de producten gratis krijgen.

Als dit waar zou zijn en je zou helemaal naar beneden of naar boven redeneren zou iedereen de producten gratis krijgen en zal er dus helemaal geen inkomensbron gegenereerd kunnen worden voor LifePlus. Dit kan uiteraard niet waar zijn. Feit is dat er genoeg mensen een verlies moeten draaien om anderen bovenin de piramide op winst te laten staan.

Daarnaast begonnen ze over een ‘netwerk’ met whatsapp groepen en ‘vrienden’ wat al extreem sektarisch overkwam. Degene die de presentatie ging houden werd als een soort Guru beschouwd en leek iedereen persoonlijk te kennen.

Gelukkig had ik direct een kritische blik op het hele gebeuren en stonk het van alle kanten. Ik zag dat het economisch gewoon niet klopte en dat het vrij opdringerig was. Hierom heb ik besloten mijn ervaringen te delen op deze site.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *